श्री नवरात्रि पूजाः घटस्थापना विधिः संकल्प प्रतिपदे कृताभ्यंगस्नानः कुंकुम चंदनादिना कृतपुण्डो घृतपवित्रः सपत्नीको दशघटिका-मध्ये अभिजिन्मुहूर्ते वा देशकालौ संकीर्त्य मम सकुटुम्बस्यामुक्र देवता प्रीतिव्दारा सर्वापच्छान्ति पूर्वक दीर्घायुर्धनपुत्रादि वृद्धि, शत्रु -पराजय कीर्तिलाभ-प्रमुख चतुर्विध पुरुषार्थ-सिद्धयर्थमध प्रभृति नवमी पर्यन्तं प्रत्यहं (त्रिकालमेक कालं वा) अमुक देवता-पूजा-मुपवास नततैक भक्तान्यतम नियम सहितम् अखण्डदीप-प्रज्वालनं कुमारी पूजनं चण्डी-सप्तशती --पाठं महानवम्यां सुवासिन्यादि भोजनमित्यादि यावत्कुलाचार प्राप्तमनूध एवमादिरूपं वार्षिक नवरात्रोत्सवाख्यं ( शारदीय नवरात्रि में शारद नवरात्रोत्सवाख्यं कहना चाहिए ) कर्म करिष्ये। देवता पूजना- ग्ङत्वेन घटस्थापनं करिष्ये।। तत्रादौ गणपति- पूजनं करिष्ये। इति संकल्प्य। गणपति संपूज्य। एक हस्तां वेदीं कृत्वा--- वार्षिके तु-- तत्र विन्दु त्रिकोण षडस्त्राष्टदल-ग्रहात्मके यन्त्रे देवीमावाह्र सम्पूजयेत। नन्दी पादुकां पूजयामि। कुमार पादुकां पूजयामि। (कुवेर पादुकां पूजयामि) वीरभद्र पादुकां पूजयामि। पेज -१ अष्टदले-- व्राह्रमी पादुकां पूजयामि। वैष्णवी पादुकां पूजयामि। कौमारी पादुकां पूजयामि। अपराजिता पादुकां पूजयामि। वाराहि पादुकां पूजयामि। नारसिंही पादुकां पूजयामि। ऐन्द्री पादुकां पूजयामि। भैरवी पादुकां पूजयामि। षडस्त्रे---सर्वेश्वर्यप्रदा पादुकां पूजयामि। सर्वज्ञानमयी पादुकां पूजयामि। वशिनी पादुकां पूजयामि। सर्वविघ्न-निवारिणी पादुकां पूजयामि। सर्व सिद्धिप्रदा पादुकां पूजयामि। भगमालिनी पादुकां पूजयामि। त्रिकोणे-- त्रिपुरा पादुकां पूजयामि। त्रिपुरेशि पादुकां पूजयामि। त्रिपुरमालिनी पादुकां पूजयामि। मध्ये--महात्रिपुर सुंदरी सम्पूज्य। नवघटंस्थापयेत। तधथा [ शारदीय नवरात्र में रेखांकित पंक्तियों के स्थान पर ] [ * तत्र विन्दु.....से.... तधथा * | तक ] *तत्र विन्दु त्रिकोण; पंचकोणाष्टदल षोडशदल चतुरस्त्रात्मके यन्त्रे देवीमावाह्रा सम्पूज्यावृतीर्यजेत। यथा ------ गणेश पादुकां पूजयामि। धर्म पादुकां पूजयामि। वरुण पादुकां पूजयामि। कुवेर पादुकां पूजयामि। षोडशदले ---कामाकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। बुद्धिया कर्षणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। अहंकाराकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। शव्दाकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। स्पर्शाकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। रूपाकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि।रसाकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि।गन्धाकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। चित्ताकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। धैर्याकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। स्मृत्याकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। नामाकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। बीजाकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। आत्माकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। अमृताकर्षिणी नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। शरीराकर्षिणी पेज -२ नित्याकला श्री पादुकां पूजयामि। अष्टदले -----सर्वसं क्षोभिणी श्री पादुकां पूजयामि। सर्वज्ञा श्री पादुकां पूजयामि। भगेश्वरी श्री पादुकां पूजयामि। भगविम्बा श्री पादुकां पूजयामि। चिच्छक्ति श्री पादुकां पूजयामि। ह्र्दयेश्वरी श्री पादुकां पूजयामि। महालक्ष्मी श्री पादुकां पूजयामि। महाविद्या श्री पादुकां पूजयामि। पंचारे--------कालिका श्री पादुकां पूजयामि। भद्रकाली श्री पादुकां पूजयामि। ज्वालामुखी श्री पादुकां पूजयामि। कुब्जका श्री पादुकां पूजयामि। सुमुखी श्री पादुकां पूजयामि। त्रिकोण-------त्रिपुरा श्री पादुकां पूजयामि। चंडिका श्री पादुकां पूजयामि। दुर्गा श्री पादुकां पूजयामि। मध्ये श्री महात्रिपुर सुन्दरी सम्पूज्य। तत्र घटंस्थापयेत। तधथा ।* [ दोनों नवरात्रो में समान रूप से ] ॐ मण्डलाय नमः। इति सम्पूज्य तदुपरिग्लौ अन्नं महामन्त्रं देह्रा न्नाधिपतये ममान्नाप्राणं दापय स्वाहा। ग्लौ इति भूमि स्पृष्ट्वा। ॐ ओषधीभ्यो नमः। इति तन्दुलानोप्य तदुपरि दर्भानास्तीर्य। ॐ आधार शक्तिये नमः। कूर्माय नमः। मण्डले----यं धूम्रायै नमः। रं ऊष्मायै नमः। लं ज्वलिन्यै नमः। वं ज्वालिन्यै नमः। शं विस्फुलिंगिन्यै नमः षं सुश्रियै नमः। सं सुरूपायै नमः। हं कपिलायै नमः। लं हव्यवाहिन्यै नमः। क्षम कव्यवाहिन्यै नमः।इति धूपयित्वा। कलशाय नमः। इति संस्थाप्य। त्रिगुणतन्तुना वेष्टय।।तत्र----- कं तपिन्यै नमः। खं तापिन्यै नमः। गं धूम्रायै नमः। घं मरीच्यै नमः। डं ज्वालिन्यै नमः। चं रूच्यै नमः। छं सुषुम्णायै नमः। जं भोगदायै नमः। झं विश्वायै नमः। बोधिन्यै नमः। टं धारिण्यै नमः। पेज -३ ठं क्षमायै नमः। विलामानुलोम मातृकया मूलेन च कषाय जलेनापूर्य-- अं अमृतायै नमः। आं आनन्दायै नमः। इं पूषायै नमः। ईं तुष्टयै नमः। उं पुष्टयै नमः। ऊं रत्यै नमः।ऋ घृत्यै नमः। ऋ. शशिन्यै नमः। ल्रं चन्द्रिकायै नमः। ॡ कान्त्यै नमः। एं ज्योत्स्नायै नमः। ऐं श्रियैं नमः। ओं प्रीत्यै नमः। औ अंगदायै नमः। अं पूर्णायै नमः। अ:पूर्णामृतायै नमः। इति सम्पूज्य वार्षिके तु----
*कं सृष्टि कलायै नमः। ङं कान्ति कलायै नमः। झं स्थित कलायै नमः। ..... सिद्धि कलायै नमः। ठं राज कलायै नमः।* [ शारदीय नवरात्रि में रेखांकित पंक्तियो के स्थान पर ] *कं सृष्टि .... से ........ कामिका कलायै नमः।।*तक ] *कं सृष्टि कलायै नमः। खं ऋद्धि कला नमः। गं स्मृति कला नमः। घं मेघा कलायै नमः। डं कान्ति कलायै नमः। चं लक्ष्मी कलायै नमः। छ घृति कलायै नमः। जं स्थिरा कलायै नमः। झं स्थिति कलायै नमः। ..... सिद्धि कलायै नमः। टं राज कलायै नमः। ठं पालिनी कलायै नमः। डं शांति कलायै नमः। ढं ईश्वरीय कलायै नमः। णं रति कलायै नमः। तं कामिका कलायै नमः।।* रमं पदं सदा पश्यन्ति सूरयः दिवीवचक्षुराततम्। तव्दि प्रासो विपन्यवो दोनों नवरात्रो में समान रूप से----- थं वरदा कलायै नमः। दं आल्हादिनी कलायै नमः। धं प्रीति कलायै नमः। नं दीर्घा कलायै नमः। पं तीक्ष्णा कलायै नमः। फं रौद्री कलायै नमः। बं भया कलायै नमः। भं निद्रा कलायै नमः। मं तन्द्रा कलायै नमः।यं क्षुत्कलायै नमः। रं क्रोधनी कलायै नमः। लं पेज --४ क्रिया कलायै नमः। वं उत्कारिणी कलायै नमः। शं मृत्यु कलायै नमः। षं पीता कलायै नमः। सं श्वेता कलायै नमः। हं अरुणा कलायै नमः। लं असिता कलायै नमः। क्षं अनन्ता कलायै नमः। अं प्रतिज्ञा कलायै नमः। आं प्रतिष्ठा कलायै नमः। इं विधा कलायै नमः। ईं शांति कलायै नमः। उं इन्धिका कलायै नमः। ऊं दीपिका कलायै नमः। ऋ मोचिका कलायै नमः। ल्रं परा कलायै नमः। ॡ सूक्ष्मा कलायै नमः। ए सूक्ष्मामृता कलायै नमः। ऐं ज्ञाना कलायै नमः। ओं ज्ञानामृता कलायै नमः।औ आप्यायिनी कलायै नमः। अं व्यापापिनी कलायै नमः। अ: कामारूपा कलायै नमः। गन्धेनालिप्य हंस: शुचिषव्दसुरन्तरिक्ष सद्धोतावेदि-षदतिथिर्दु रोणसत। नृषव्दरसद्द्तसदव्यो मदब्जागोजा ऋतजा अद्दजा ऋतम।।प्रत व्दिष्णुस्तव ते वीर्याय मृगो न भीमः कुचरो गिरिष्ठा। यस्योरूषुत्रिषु विक्रमणेष्वधिक्षियन्ति भुवनानि विश्वा।। त्र्यंमबकं यजामहे सुगन्धित पुष्टिवर्द्धनम् उर्वारुकमिव बन्धनान्मृत्यो र्मुखक्षीयमामृता।। तव्दिष्णो: प जागृवांस: समिन्धते विष्णोर्यत्परमं पदम्। विष्णुर्योंनि कल्पयतु त्वष्टा रूपाणि पिशतु। असिंचतु प्रजापतिर्धाता गर्भ दधातु ते। गर्भ देहि सिनीवालि गर्भ देहि सरस्वति। गर्भ ते अश्विनौ देवा वाधत्तां पुष्रक रस्त्रजा।। इति शंखं न कृथं कुंभे निक्षिपेत। स हि रत्नानि दाशुषे सुवाति सविता भगः। तं भागं चित्रमीमहे। इतिपंचरत्नानि अश्वत्थे वो निषदनं पर्णे वो बसतिष्र्कृता। पेज ----५ गोभाज इत्किला स थ यत्सनवथ पुरुषम्।।
इतिपंचपल्ल्वान या औषधी पूर्वाजाता देवेभ्यस्त्रियुगं पुरा। मनुनैव भ्रूणामहं शतं धामानि सप्त च। इति सवैषधि या फलिनीर्या अफला अपुष्पा या च पुष्पिणी ? बृहस्पति प्रसूतास्तानो मुं चन्त्वं हंसः इति फलम् ?? चषकं स्थापयेत ततः कुम्भे प्राणप्रतिष्ठां कृत्वा इन्द्रादीन्यथास्थानम् पूजयेत। यथा - पूर्वे --लं इन्द्राय नमः। इन्द्रं पूजयामि। आग्नेय्यां --रं अग्नेय नमः। अग्नि पूजयामि। दक्षिणे--यं यमाय नमः। यमं पूजयामि। नैत्रृत्यां--क्षं नित्रृतये नमः। नित्रृति पूजयामि।
पश्चिमे--वं वरुणाय नमः। वरुणं पूजयामि। वायव्यां--वं वायवे नमः। वायुं पूजयामि। उत्तरे--स्वों सोमाय नमः। सोमं पूजयामि। ईशान्याम्--हों ईशानाय नमः। ईशानम् पूजयामि। ईशान पूर्वयोर्मध्ये--अं अनन्ताय नमः। अनन्तं पूजयामि। नैत्रृत्यपश्चिमयोर्मध्ये-- ॐ ब्रह्रमणे नमः। ब्रह्राणं पूजयामि। गणेश नन्दिनं सागरान पर्वतान दिग्गजान सम्पूज्य। मध्ये। शैलपुत्री पादुकां पूजयामि। ब्रह्मचारणी पादुकां पूजयामि। चन्द्रघण्टा पादुकां पूजयामि।
पेज---६ कूष्माण्डा पादुकां पूजयामि। स्कंदमाता पादुकां पूजयामि। कात्यायनी पादुकां पूजयामि। कालरात्रि पादुकां पूजयामि।
गौरी पादुकां पूजयामि। देवदूती पादुकां पूजयामि। इति नवशक्ति: सम्पूज्य ! त्रिकूटां ह्रीं क १५ नमः शिवाय। इति कामराजमनुं समुच्चार्य सम्पूज्य घटाग्रे जप्त्वा त्रिकोणं यन्त्रं चंन्दनेनालिख्य। रां रीं रूं अग्नेय स्वाहा। इत्यग्निं संस्थाप्य। ॐ हुं हुं हः जटाभार भास्वराग्ने प्रज्वल-प्रज्वल फट स्वाहा। इति प्रज्वाल्य घृत क्षीर तिल पुष्पैहैुत्वा मधुक्षीर घ्रतांबुभि: संतर्प्य० गुर्वादिभिः सह मु० का० यथासुखं विहरेत। एवं नवम्यंन्तं कर्यात।। नवभ्यां नव सौंवर्णानि रैप्याणि वा पुष्पाणि नव मुद्राभिः समर्पयेत।। * शारदीये---- इति प्रज्वाल्य घृत पायस खण्डीसताय वा विल्बैहौम इति विशेष:
अत्र नवकन्या पृदिदिनमेकैकवृदध्या वा अशक्तौ नवव्यामेव वा नव पूजयेत। इति नवरात्रि पूजा सम्पूर्णम् पेज--७
No comments:
Post a Comment